Contoh Ukara Pitakon

Sama halnya dalam bahasa Indonesia, dalam bahasa Jawa jenis kalimat juga beragam.

Ada yang di kelompokkan berdasarkan fungsinya seperti ukara pitakon yang akan kami bahas berikut ini.

Ukara Pitakon Yaiku

Ukara pitakon yaiku ukara sing surasane njaluk katrangan marang wong liya, amarga kepingin mengerteni apa kang durung di weruhi.

Ukara pitakon adalah kalimat yang fungsinya meminta informasi kepada orang lain, karena ingin mengetahui apa yang tidak di ketahui.

Ukara iki biasane diwiwiti nganggi tembung pitakon lan dipungkasi nganggo tanda pitakon (?).

Jenis kalimat ini biasanya di awali dengan tembung pitakon (kata tanya) dan di akhiri dengan tandha tanya (?).

Ciri ciri Ukara Pitakon

Berikut adalah ciri cirinya:

  • Di wiwiti nganggo tembung pitakon yaiku apa, sapa, pira, kepriye, ana ngendi, kenangapa, kapan. (Di awali dengan kata tanya adalah apa, siapa, berapa, bagaimana, dimana, kenapa, kapan)
  • Dipungkasi nganggo tanda pitakon . (Di akhiri dengan tanda tanya (?)
  • Maca ukarae kanthi intonasi. (Membaca kalimatnya dengan intonasi)

Fungsi Ukara Pitakon

  • Kanggo ndolek informasi sajroning tembang utawa crita biasae nggawe ukara pitakonan. (Untuk mencari informasi pada tembang / lagu Jawa atau pada suatu cerita biasanya menggunakan kalimat tanya)
  • Kanggo gawe pitakonan kowe butuh tembung pitakonan. (Untuk membuat pertanyaan kamu butuh kata tanya)

Baca Juga : √ 57+ Contoh Ukara Pakon, Ciri dan Jenisnya 

Jenis Jenis Ukara Pitakon

Dalam kalimat tanya, ada kata tanya sebagai cirinya. Kata tanya (tembung pitakon) memiliki 7 jenis, antara lain:

Ngoko Krama
Sapa Sinten
Apa Menapa
Pira Pinten
Kepriye Kados pundi
Ana ngendi Wonten pundi
Kenangapa Kenging menapa
Kapan Kapan
  • Opo
Tembung “opo” gunane kanggo takon barang utawa pristiwa utawa kedadian. (Kata “apa” berfungsi untuk menanyakan bara atau suatu peristiwa/ kejadian)

Tuladha : Apa sing di gawa Pak Joni menyang sawah? (Apa yang di bawa Pak Joni ke sawah?)

  • Sapa

Tembung “sapa” gunane kanggo takon wong utawa paraga kang ono ing dalem crita. (Kata “sapa” berfungsi untuk menanyakan orang atau tokoh yang ada dalam cerita)

Tuladha : Sapa sing biasae masak ning omahmu? (Siapa yang biasanya memasak di rumahmu?)

  • Pira

Tembung “pira” gunane kanggo takon cacahe barang utawa cacahe barang kang di takokake. (Kata “pira” berfungsi untuk menanyakan jumlah barang atau jumlah seseuatu yang di tanyakan)

Tuladha : Pira cacahe bocah-bocang ana ing kelas 6? (Berapa jumlah anak-anak di kelas 6?)

  • Kepriye

Tembung “kepriye” gunane kanggo takon cara, kahanan, sifat utawa watak. (Kata “bagaimana” berfungsi untuk menanyakan cara, kejadian, sifat atau watak.)

Tuladha : Kepriye carane nggawe terompet? (Bagaimana cara membuat terompet?)

Kepriye kabare adhimu?

  • Ana ngendi

Tembung “ana ngendi” gunane kanggo takon papan utawa panggonan. (Kata “Dimana” berfungsi untuk menanyakan tempat)

Tuladha : Ana ngendi umahe mbak Asih? (Dimana rumah mbak Asih?)

  • Kenangapa

Tembung “kenangapa” gunane kanggo takon sebab utawa jalaran pristiwa utawa kedadian. (Kata “kenapa” berfungsi untuk menanyakan sebab atau terjadinya suatu peristiwa)

Tuladha : Kenangapa kowe ora mangkat sekolah? (Kenapa kamu tidak berangkat sekolah?)

  • Kapan

Tembung “kapan” gunane  kanggo ngandharake wektu kedadeyan prastawa. (Kata “kapan” berguna untuk menanyakan waktu kejadian peristiwa)

Tuladha: Kapan pitik jago do kluruk? (Kapan ayam jago berkokok?)

Baca Juga : √ 79+ Contoh Ukara Andharan, Tegese lan Artine

Contoh Ukara Pitakon

Berikut ini adalah contohnyq:

  • Opo sebabe panjenengan ora sida sowan simbah, Mbak? (Apa sebabnya kamu tidak jadi ke simbah, mbak?)
  • Kelas pira Tono saiki? (Kelas berapa Tono sekarang?)
  • Sopo sing mbarengi Pak Dhe marang stasiun?  (Siapa yang menemani Pak Dhe ke stasiun?)
  • Pira regane beras sak kiilo? (Berapa harganya beras satu kilo?)
  • Opo sebabe omahe Bu Asih kobongan? (Apa sebabnya rumah bu Asih kebakaran?)
  • Sopo sing njaluk lombok? (Siapa yang meminta cabai?)
  • Ana ngendi omahe mbahmu? (Dimana rumah nenekmu?)
  • Pira regane sepatu model anyar kuwi? (Berapa harga sepatu model baru ini?)
  • Ana ngendi kantor pajak? (Dimana kantor pajak?)
  • Pira sangumu? (Berapa uang sakumu?)
  • Sopo sing ora kuat poso romadhon? (Siapa yang tidak kuat puasa ramadhan?)
  • Opo sing di hadiahke mbk Ayu marang adhimu? (Apa yang di hadiahkan mbak Ayuk ke adikmu?)
  • Kepriye carane dolan catur? (Bagaimana cara bermain catur?)
  • Pira cacahe buku kelas 6? (Berapa jumlah buku kelas 6?)
  • Kapan ibumu ono ning omah? (Kapan ibumu ada di rumah?)
  • Pira jumlahe adhimu? (Berapa jumlah adikmu?)
  • Kapan kowe masuk kampus? (Kapan kamu masuk kampus?)
  • Sopo sing ora melu jalan santai? (Siapa yang tidak ikut jalan santai?)
  • Opo sing di masak ibumu? (Apa yang di masak ibumu?)
  • Opo sing di doleki mbak Ratna? (Apa yang di cari mbak Ratna?)
  • Sopo jenenge kancane mbk Andin? (Siapa nama teman mbak Andin?)
  • Pira jumlahe kancamu kelas 6? (Berapa jumlah temanmu kelas 6?)
  • Kenangapa bu lek ndoleki ibu? (Kenapa bu lek mencari ibu?)
  • Kepala sekolah nggonmu apa wis ganti maneh ta, Wan? (Kepala sekolah tempatmu apa sudah ganti lagi, Wan?)
  • Sopo sing ono ning kamare Ibu? (Siapa yang ada di kamar ibu?)
  • Kepriye watake pandawa lima? (Bagaimana watak pandawa lima?)
  • Kenangapa kowe ing sekolahan dino minggu? (Kenapa kamu ke sekolahan hari minggu?)
  • Opo sebabe kowe entuk nilai C? (Apa sebabnya kamu mendapar nilai C?)
  • Sopo sing di ajak ibu tindak pasar? (Siapa yang di ajak ibu ke pasar?)
  • Pira regane salak sing mbok tumbas? (Berapa harga salak yang kamu beli?)
  • Kepriye carane gawe gethuk? (Bagaimana caranya membuat gethuk?)
  • Sopo sing nyusul adhimu? (Siapa yang menjemput adikmu?)
  • Pira cacahe sapi sing nak omahmu? (Berapa jumlah sapi yang ada di rumahmu?)
  • Kepriye watake gatot kaca? (Bagaimana wataknya gatot kaca?)
  • Pira jumlahe guru basa Jawa ing Sekolahmu? (Berapa jumlah guru bahasa Jawa di sekolahmu?)
  • Ana ngendi lapangan sekolah? (Dimana lapangan sekolah?)?
  • Kenangapa kowe wingi ora masuk sekolah? (Kenapa kamu kemarin tidak masuk sekolah?)
  • Kepriye carane jawab soal nomer 3? (Bagaimana caranya menjawab soal nomor 3?)
  • Ana ngendi omahe Pak Guru Basa Inggris? (Dimana rumah pak guru bahasa inggris?)
  • Kepriye sifate adhimu? (Bagaimana sifatnya adikmu?)
  • Pira cacahe pitikmu?  (Berapa jumlah ayammu?)
  • Ana ngendi rumah sakit Dr. Soetomo? (Dimana rumah sakit Dr. Soetomo?)
  • Pira cacahe pulpen sing nduk tasmu? (Berapa jumlah pulpen yang ada di tasmu?)
  • Kapan panjenengan tindak menyang Solo? (Kapan kamu pergi ke Solo?)
  • Ana ngendi panggone wong dodol mie ayam? (Dimana tempat orang jualan mie ayam?)
  • Kenangapa Danis merenung wae? (Kenapa Danis merenung saja?)
  • Opo ibu sampun nedha dereng? (Apa ibu sudah makan belum?)
  • Ana ngendi kemah pramuka SMP 1? (Dimana kemah pramuka SMP 1?)
  • Jam pira kowe tangi? (Jam berapa kamu bangun?)
  • Ana ngendi wong dodol wedang ronde? (Dumana orang jualan wedang ronde?)
  • Kenangapa adhimu nangis? (Kenapa adikmu menangis?)
  • Ana ngendi Doni lan Andi sinau bareng? (Dimana Doni dan Andi belajar bersama?)
  • Sapa jenenge sepupune Sinta? (Siapa nama sepupunya Sinta?)
  • Ana ngendi kantor kepala sekolah? (Dimana kantor kepala sekolah?)
  • Kepriye kabare kanca-kanca alumni SMP 1, Ir? (Bagaimana kabar teman teman alumni SMP 1, Ir?)

Nah itulah pembahasan tentang pengertian, ciri, jenis, fungsi dan contohnya. Semoga bermanfaat.

 

Tinggalkan komentar


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.